نارسایی کلیه چیست؟

نارسایی کلیه، که به آن اختلال عملکرد کلیه نیز گفته می‌شود، یکی از مشکلات جدی و پیچیده در حوزه پزشکی است که می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر سلامت عمومی و کیفیت زندگی فرد داشته باشد. کلیه‌ها، به عنوان اعضای حیاتی در بدن، مسئول تصفیه خون، تنظیم مایعات و الکترولیت‌ها و دفع مواد زاید از بدن هستند.

وقتی که این اعضا به درستی کار نکنند، می‌تواند منجر به اختلالات متعددی شود که سلامت عمومی فرد را به خطر می‌اندازد. در این مطلب از تیم تحریریه آسان درمان به بررسی مفهوم نارسایی کلیه، علل، علائم، تشخیص و روش‌های درمان آن خواهد پرداخت.

آشنایی با تعریف نارسایی کلیه

نارسایی کلیه به وضعیتی اشاره دارد که در آن کلیه‌ها به دلیل آسیب یا بیماری‌های مختلف قادر به انجام عملکردهای خود به طور مؤثر نیستند. این اختلال ممکن است به صورت حاد یا مزمن بروز کند:

1- نارسایی حاد کلیه: (AKI) این نوع نارسایی به طور ناگهانی و معمولاً در طی چند ساعت تا چند روز رخ می‌دهد. علل آن می‌تواند شامل عفونت‌ها، آسیب‌های جسمی، مسمومیت‌ها یا اختلالات گردش خون باشد.

2- نارسایی مزمن کلیه: (CKD) این نوع نارسایی به صورت تدریجی و در طول زمان توسعه می‌یابد و به تدریج منجر به کاهش عملکرد کلیه‌ها می‌شود. عواملی مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های کلیوی ژنتیکی می‌توانند از علل اصلی این نوع نارسایی باشند.

مهم ترین علل نارسایی کلیه

علل نارسایی کلیه می‌توانند بسیار متنوع باشند و به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:

1- علل اولیه (عوامل مستقیماً مرتبط با کلیه‌ها):

• عفونت‌ها: عفونت‌های شدید کلیوی می‌توانند باعث التهاب و آسیب به بافت کلیه شوند.
• بیماری‌های خودایمنی: بیماری‌هایی مانند لوپوس و گلوکومیلایتیس می‌توانند به بافت‌های کلیه آسیب برسانند.
• بیماری‌های ژنتیکی: بیماری‌هایی نظیر پلی کیستیک کلیه می‌توانند منجر به نارسایی کلیه شوند.

2- علل ثانویه (عوامل غیرمستقیم که بر کلیه‌ها تأثیر می‌گذارند):

• دیابت: قند خون بالا می‌تواند منجر به آسیب به عروق خونی کلیه شود و عملکرد آن را مختل کند.
• فشار خون بالا: فشار خون بالا به عروق خونی کلیه آسیب می‌زند و عملکرد آن را کاهش می‌دهد.
• بیماری‌های قلبی و عروقی: مشکلات قلبی می‌توانند به گردش خون کلیه‌ها آسیب برسانند.

رایج ترین علائم نارسایی کلیه

علائم نارسایی کلیه ممکن است به تدریج و به آرامی ظاهر شوند یا به صورت ناگهانی بروز کنند. برخی از علائم رایج عبارتند از:

• تورم: به ویژه در پاها، مچ‌ها و صورت، که به دلیل تجمع مایعات در بدن ایجاد می‌شود.
• کاهش حجم ادرار: یا افزایش ناگهانی در حجم ادرار.
• خستگی: احساس خستگی مداوم و کاهش انرژی.
• تهوع و استفراغ: به دلیل تجمع سموم در خون.
• کاهش اشتها: که ممکن است به دلیل احساس تهوع یا تغییر در طعم غذا باشد.
• مشکلات تنفسی: به دلیل تجمع مایعات در ریه‌ها.

بهترین روش های تشخیص نارسایی کلیه

تشخیص نارسایی کلیه معمولاً شامل چندین مرحله است که می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

- تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی: پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی فرد و انجام معاینه فیزیکی به شواهد اولیه نارسایی کلیه پی می‌برد.

- آزمایش‌های خون: آزمایش‌هایی مانند سطح کراتینین و اوره خون به پزشک کمک می‌کند تا میزان عملکرد کلیه‌ها را ارزیابی کند.

- آزمایش‌های ادرار: تحلیل ادرار برای بررسی وجود پروتئین، خون یا سایر مواد غیرعادی.

- تصویربرداری: از جمله اولتراسونографی، سی تی اسکن و MRI برای مشاهده ساختار کلیه‌ها و شناسایی مشکلات آن‌ها.

- بیوپسی کلیه: در برخی موارد، نمونه‌برداری از بافت کلیه برای بررسی میکروسکوپی و تعیین نوع و شدت آسیب لازم است.

سریع ترین درمان های نارسایی کلیه

درمان نارسایی کلیه بستگی به علت و شدت بیماری دارد و می‌تواند شامل روش‌های مختلفی باشد:

1- مدیریت دارویی:

• داروهای فشار خون: برای کنترل فشار خون و جلوگیری از آسیب بیشتر به کلیه‌ها.
• داروهای کنترل قند خون: برای دیابتی‌ها.
• داروهای مدر: برای کاهش تورم و احتباس مایعات.

2- تغییرات در رژیم غذایی:

• کاهش مصرف پروتئین: برای کاهش فشار بر کلیه‌ها.
• کاهش مصرف نمک: برای کنترل احتباس مایعات.
• پرهیز از مصرف مواد معدنی خاص: مانند پتاسیم و فسفر.

3- دیالیز: در موارد شدید که کلیه‌ها قادر به انجام وظایف خود نیستند، دیالیز می‌تواند به تصفیه خون کمک کند.

4- پیوند کلیه: در برخی موارد که کلیه‌ها به شدت آسیب دیده‌اند و درمان‌های دیگر مؤثر واقع نشوند، پیوند کلیه ممکن است تنها گزینه باقی‌مانده باشد.

مهم ترین عوامل پیشگیری و مدیریت نارسایی کلیه

پیشگیری از نارسایی کلیه به ویژه در افرادی که در معرض خطر هستند بسیار مهم است. اقدامات پیشگیرانه شامل:

• کنترل فشار خون و قند خون: نظارت منظم و مدیریت بهینه این موارد می‌تواند از آسیب به کلیه‌ها جلوگیری کند.
• رژیم غذایی سالم: مصرف متعادل مواد غذایی و محدود کردن مصرف نمک، قند و چربی‌های اشباع شده.
• ورزش منظم: فعالیت بدنی منظم می‌تواند به بهبود سلامت کلیه‌ها کمک کند.
• اجتناب از مصرف داروهای بدون تجویز پزشک: داروهای خاص می‌توانند به کلیه‌ها آسیب برسانند.

جمع بندی

نارسایی کلیه، با توجه به پیچیدگی‌ها و تأثیرات گسترده‌ای که بر سلامت فرد دارد، نیازمند تشخیص سریع و درمان مؤثر است. درک علل، علائم و روش‌های درمانی این اختلال می‌تواند به مدیریت بهتر بیماری و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. پیشگیری و مراقبت‌های بهداشتی مناسب می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت کلیه‌ها و جلوگیری از بروز نارسایی کلیه ایفا کند.

ارائه خدمات تخصصی درمانی و پزشکی در منزل

محیط سرشار از استرس بیمارستان گاها باعث می‌شود تا افراد ترجیح دهند تا در محیط آرامشبخش منزل خود درمان شوند. در این خصوص مجموعه آسان درمان اقدام به اعزام پزشکان متخصص جهت معاینه ،پرستاران مجرب و یا حتی ماما جهت انجام امور زایمان در منزل می‌نماید.

شما می‌توانید از طریق اپلیکیشن آد (آسان درمان) نسبت به رزرو خدمات پرستاری در منزل اقدام کنید.این خدمات توسط پرستاران و پزشکان مورد اعتماد و با رعایت کلیه پروتکل‌های بهداشتی، در منزل یا محل کار شما انجام می‌شود.

زمان رسیدن درمانگر در مواقع نیاز به دریافت خدمات پرستاری در منزل بسیار مهم و حائز اهمیت است. خدمات درمانی در منزل آسان درمان بر پایه نزدیک ترین پرستار به محل مورد نظر بیمار ،طراحی شده است ؛ بنابراین از طریق اپلیکیشن آد با فعال کردن مکان یاب تلفن همراه خود می توانید ، نزدیکترین درمانگر را به منزل خود بیاورید.